CC0 Public Domain https://pxhere.com/en/photo/723648

10 zasad profesjonalisty

20 lat pracy zawodowej skłoniło mnie do zebrania zbioru cech, które nazwałem roboczo „zasadami profesjonalisty”. Pracowałem już w bardzo różnych rolach i w różnych relacjach z innymi osobami: począwszy od przełożonych, poprzez współpracowników i przedstawicieli klientów, a skończywszy na pracownikach i podwykonawcach, także mój zbiór obserwacji wydaje się szeroki i wart zainteresowania.

Co ciekawe, poniższe cechy powinny charakteryzować w pracy nie tylko programistów i inżynierów (role z którymi współpracuję najczęściej) ale także inne „nietechniczne” osoby. Posiadanie takich cech ułatwia prace przy projektach lub mniejszych zadaniach ale często także przy prostych kontaktach niezwiązanych bezpośrednio z pracą zawodową (w moim wypadku to np. planowanie podróży :-)).

Bez obaw, niespełnianie niektórych punktów nie jest dyskwalifikujące ;-). Znam i współpracuję z wieloma osobami których wartość zawodowa wynika z zupełnie innych talentów, np. myślenia strategicznego, nawiązywania relacji, talentu wpływu, itp., więc jeżeli czytając te zasady pomyślicie o sobie, to proszę się nie obrażać :-).

Więc, przechodząc do sedna, kluczowe cechy profesjonalnego lub – wyrażając się nieco kolokwialnie – „ogarniętego”, pracownika powinny być takie:

  1. Komunikacja – umiejętność precyzyjnego, kompletnego i jednoznacznego wyrażania swoich myśli w sposób mówiony i pisemny; właściwe dobieranie medium, grupy odbiorców oraz odpowiedniego poziomu wypowiedzi.
  2. Planowanie – umiejętność oszacowania zadań które się przyjmuje, zaplanowanie ich zgodnie z priorytetami i bieżące zarządzanie nimi, korzystanie z odpowiednich narzędzi.
  3. Raportowanie – umiejętność informowania na bieżąco o wykonywanych pracach w kontekście oczekiwań interesariuszy i złożonych wcześniej obietnic, w szczególności informując z wyprzedzeniem o pojawiających się problemach i możliwych opóźnieniach.
  4. Wiarygodność – umiejętność przedstawiania razem ze swoją opinią czy stanowiskiem wyjaśnienia na czym ono jest oparte, od czego zależy, współczynnika pewności – od „wydaje mi się” do „jestem absolutnie pewien”.
  5. Asertywność – krytyczne spojrzenie na przyjmowane zadania, odwaga w zadawaniu pytań i dociekliwej analizie szczegółów, nie przyjmowanie wszystkiego „jak leci” bez ochrony innych zadań, także własnego czasu prywatnego.
  6. Szacunek – umiejętność współpracy z najróżniejszymi rodzajami osób w taki sposób aby czuły się one dobrze, niezależnie od relacji, roli, nastawienia, doświadczenia zawodowego czy aspektów podchodzących pod dyskryminacje (płeć, religia, pochodzenie, przekonania polityczne, itd.).
  7. Optymalizacja – umiejętność krytycznej oceny własnych działań, wyciągania wniosków i samodoskonalenia, nawet w obszarze zadań nudnych lub pozornie wykonywanych dobrze.
  8. Motywacja – pełne zaangażowanie w wykonywanie przydzielonych zadań, spojrzenie na ich szerszy kontekst, wynajdywanie kolejnych zadań i podejmowanie się ich (po uzgodnieniu z zespołem), minimalizacja marnowania czasu (choć niekiedy dłuższa rozmowa w kuchni też jest potrzebna…).
  9. Praca w zespole – umiejętność takiego zachowania aby wszystkim wkoło lepiej się pracowało, poprzez drobne optymalizacje, usuwanie przeszkód (tzw. zasada skauta), dbanie o atmosferę, wspieranie słusznych inicjatyw, konstruktywna krytyka złych zachowań.
  10. Przekazanie obowiązków – last but not least, umiejętność takiego pozostawienia po sobie zadań, projektu czy zespołu aby zakończenie prac czy odejście z zespołu odbyło się w sposób niewidoczny dla interesariuszy, a osoby przejmujące otrzymały komplet zrozumiałych informacji i nie musiały dzwonić do odchodzącego z każdym problemem.

Dodatkową „meta-zasadą” profesjonalisty powinno być trzymanie się reguły KISS, co w delikatniejszy sposób można tłumaczyć jako „prostota zamiast przekombinowywania bez potrzeby”, a zawiera się ona w dobrej komunikacji, szacunku, pracy w zespole i umiejętności przekazywania obowiązków.

Zasady wyglądają na proste i oczywiste. Jednak na pewno każdy z nas łatwo przypomni sobie przykłady osób, które miały kłopot z co najmniej jednym z powyższych punktów i jak bywało to irytujące dla nas lub innych osób z zespołu. Czytając te punkty proponuję sobie czysto teoretycznie wymyślić osobę która ewidentnie nie spełnia któregoś punktu, np. niekomunikatywna, pozbawiona szacunku dla innych lub bez motywacji – czy chcielibyście mieć ją w zespole?

Liczba 10 punktów na pewno nie zamyka katalogu wszystkich pożądanych cech, ale te wydają mi się najbardziej precyzyjne, niekontrowersyjne i możliwe do osiągnięcia :-).

Niniejszy wpis jest wstępem do szkolenia wewnętrznego z organizacji pracy, którego kolejną edycję będę prowadził w e-point, więc wszelkie konstruktywne uwagi będą mile widziane. Jeżeli starczy mi chęci i czasu to spróbuję rozwinąć poszczególne punkty w postaci kolejnych artykułów.

PS. Długo rozważałem czy do pożądanych cech profesjonalisty nie dodać eleganckiego ubioru, jak z profesjonalnych sesji zdjęciowych, ale uznałem że to odcięłoby na starcie znaczącą część środowiska programistów 😉


O autorze

Marek Berkan Marek Berkan: programista, entuzjasta tworzenia oprogramowania, zarządzania zespołami technicznymi. Prywatnie motocyklista, kolarz MTB, biegacz, żeglarz, rekreacyjny wspinacz, zamiłowany turysta. Witryny: , , .

3 komentarze do “10 zasad profesjonalisty

  1. Dorota Rajska

    Bardzo fajne uwagi. Twoja definicja optymalizacji trochę mnie zbiła z tropu, spodziewałabym się czegoś w stylu, hm…, czegoś o optymalizacji 😉 Może nie marnotrawienia albo coś.
    Poza tym zgadzam się ze wszystkimi i potwierdzam swoim doświadczeniem.
    Może dodałabym coś o byciu skutecznym… to mogłoby pasować do punktu o optymalizacji. Nie musi być idealne, ale musi być dostarczone. Kto dostarcza ten wygrywa. Jest skuteczny. Czy jakoś tak 🙂

    Odpowiedz
    1. Marek Berkan Autor wpisu

      Dorota,

      Dzięki za uwagi, widać że mamy wspólne „korzenie” ;-).

      Opisywaną przez Ciebie „skuteczność” widzę raczej jako złączenie wymienionych przeze mnie cech, wspieranych mocno motywacją, umiejętnością szerokiego spojrzenia na wykonywane zadania i wymyślania prostszych i szybszych rozwiązań. Cecha opisywana także jako „making things happen” (także tytuł świetnej książki to z kolei cecha całych zespołów i ich liderów, a to jeszcze szerszy temat :-).

      Odpowiedz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *